Twee dagen thuiswerken, drie dagen op locatie. Dat wordt de nieuwe norm, verwachten werkgevers. 95 procent denkt dat medewerkers een of meer dagen blijven thuiswerken, blijkt uit een enquête van werkgeversorganisatie AWVN onder 400 werkgevers. Wat betekent dat voor jou en je portemonnee? Zeven vragen en antwoorden.
1. Hoeveel kost thuiswerken gemiddeld?
2 euro per werkdag, berekende het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting. Zij berekenden elektriciteits-, water- en gasverbruik, zes kopjes koffie of thee per dag, wc-papier en de afschrijving van bureau en stoel. De berekening van Nibud is een schatting, de echte kosten kunnen anders zijn. Afhankelijk van hoeveel koffie je precies drinkt. En of je groot of klein woont, bijvoorbeeld.
2. Is de werkgever verplicht deze kosten te vergoeden?
Nee, er is momenteel geen wettelijke basis voor. Uit het onderzoek van AWVN blijkt dat een op de vijf deelnemende werkgevers wel al een thuiswerkvergoeding uitkeert. Dat gebeurt vooral in de publieke sector en bij grotere organisaties met 5000 medewerkers of meer. Een bedrag van 2 euro per dag is gebruikelijk.
Voor werknemers is een thuiswerkvergoeding netto, werkgevers betalen een heffing. Jannes van der Velde van AWVN: ,,Met het aantal werkdagen en werknemers, kunnen de kosten rap oplopen.’’ Dit vraagt volgens AWVN om een vrij simpele aanpassing in de wet, die snel geregeld zou kunnen worden.
3. Welke kosten die je maakt vallen onder een ‘thuiswerkvergoeding’ en welke niet?
Vooralsnog kun je de thuiswerkvergoeding besteden zoals je wilt: aan de schoonmaker, koekjes of de waterrekening. Van der Velde legt uit: ,,Het gaat nogal in de papieren lopen als iedere werknemer voor elke kop koffie of appel een bonnetje moet inleveren.’’
Thuiswerkkosten zijn niet hetzelfde als kosten voor je werkplek (thuiswerkbudget). Werkgevers zijn verantwoordelijk voor een gezonde en veilige werkplek, dit heet ‘zorgplicht’. Volgens AWVN bieden twee op de drie werkgevers dan ook arbovoorzieningen aan voor thuiswerken, zoals een bureau of bureaustoel. Negentig procent van de werkgevers zorgt daarnaast voor computers, telefoons en soms zelfs printers of beeldschermen. Deze voorzieningen, of een budget daarvoor, staan los van de thuiswerkvergoeding.
4. Als thuiswerken een keuze is (en je ook gewoon op kantoor kan werken) krijg je dan nog die vergoeding?
Dat is de bedoeling van AWVN. Zij adviseren werkgevers die reiskosten, thuiswerkkosten of allebei willen vergoeden om een ‘waar-je-werkt-budget’ in te voeren. Een werknemer kan dan met de baas afspreken hoeveel dagen zij of hij per week thuiswerkt. En op welke dag dus de ene of andere vergoeding geldt. ,,Je kunt niet zonder akkoord van de werkgever ineens vijf dagen gaan thuiswerken’’, zegt Van der Velde. De gemaakte reiskosten blijven voor iedereen vergoed. Voor een thuiswerkvergoeding ben je straks afhankelijk van de cao of eigen afspraken met de werkgever.
5. Wordt thuiswerken dan straks geregeld in de cao? En wat als er geen cao is voor je sector?
De thuiswerkvergoeding staat nu al in een paar cao’s, zoals die voor callcentra (minimaal 25 euro per maand), waterschappen (3 euro per dag) en rijksambtenaren (363 euro voor 2020). Ook bij banken en verzekeraars wordt erover gesproken. Is een thuiswerkvergoeding (nog) niet geregeld in de cao, of werk je in een sector zonder cao, dan kun je die via de Ondernemingsraad alsnog op de agenda zetten. ,,Dit kan ook in het arbeidsvoorwaardenreglement van een bedrijf worden geregeld’’, aldus Van der Velde. ,,Heeft je bedrijf geen OR, dan zal je het gesprek over een thuiswerkvergoeding op individueel niveau moeten voeren.’’
6. Krijgen flexwerkers ook een thuiswerkvergoeding?
,,Staat een thuiswerkvergoeding in de cao, dan is die niet automatisch onderdeel van de vaste arbeidsvoorwaarden. Als er geen aparte afspraak over gemaakt is, geldt het dan ook niet voor oproep-, uitzend- en detacheringskrachten in die sector’’, vertelt José Kager van vakbond FNV. En zzp’ers? ,,Zij werkten natuurlijk al vaker thuis. In principe kunnen zij extra kosten in het uurtarief meeberekenen. Tenzij je een schijnzelfstandige bent.’’