Marechaussee treft steeds meer ‘lookalikes’ aan de Nederlandse grenzen

Vorig jaar werden aan de Nederlandse buitengrenzen 140 zogenoemde ‘bedriegers’ betrapt, zo blijkt uit de jaarrapportage van de Marechaussee die vandaag wordt gepubliceerd. In 2018 waren dat er nog 94, in 2017 113. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om Syrische vluchtelingen die vanuit Griekenland naar Nederland proberen te komen. ,,Maar denk ook aan zware criminelen of terroristen die veelal gebruik maken van goede paspoorten waar een foto op staat van iemand die op ze lijkt”, zegt Marechaussee-woordvoerder Robert van Kapel.

Het gebruikmaken van een paspoort, id-kaart of ander reisdocument van een lookalike is een relatief simpele en goedkope manier van fraude. Maar ook eentje die uit nood geboren is. Van Kapel: ,,Doordat paspoorten steeds beter beveiligd worden met allerlei echtheidskenmerken proberen smokkelaars het vaak met een goed document, dat niet van hen is.” Het heeft tot resultaat dat de controleurs van de Marechaussee niet alleen op het document zelf moeten letten, maar ook scherp moeten zijn of de persoon op de foto wel echt de persoon is die voor hen staat. ,, We staan soms met twee, drie man te kijken of het echt om de persoon op de foto gaat.”

Recent legde de rechter nog een jaar gevangenisstraf op aan een Syriër die zeker één, maar waarschijnlijk meerdere keren vluchtelingen meenam op vluchten van Griekenland naar Eindhoven Airport. Afgelopen zomer werd hij door de Marechaussee betrapt toen hij met een vrouw en een jongetje van 10 jaar oud uitstapte op Eindhoven. De twee medepassagiers waren niet zijn eigen vrouw en zoon, zoals hun paspoorten wel suggereerden, maar een andere Syrische vrouw en een Afghaanse jongen. In Griekenland zitten al jarenlang duizenden migranten in opvangkampen, die niet weg kunnen door het overbelaste Griekse asielsysteem.

In totaal behandelde de Koninklijke Marechaussee in 2019 2499 zaken van identiteit- en documentfraude. Iets meer dan de helft daarvan werd door reizigers gebruikt om Nederland binnen te komen bij een grens, voornamelijk op de vliegvelden van Amsterdam en Eindhoven. De andere helft werd gebruikt bij onder meer financiële transacties of een asielaanvraag.

De vijf meest gebruikte reis-, verblijfs- of identiteitsdocumenten waarmee gefraudeerd werd in 2019 zijn Griekse, Italiaanse, Franse, Britse of Roemeense documenten. Net als in 2018 werd het meest gefraudeerd met Griekse papieren: 200 keer.

Paspoortfraudeurs zijn inventief, stelt Van Kapel ,,We zien de meest bijzondere valse paspoorten voorbij komen. Zo had iemand een paspoort bij zich van British Honduras.” Dat was ooit een Britse kolonie in Midden-Amerika, maar staat toch echt al sinds 1973 bekend als het land Belize. ,,Ook letten we extra op bij paspoorten waarin kinderen bijgeschreven staan. Als de geboortedata van die kinderen dan maar een jaar uit elkaar ligt, weet je vaak al hoe laat het is.”

Elke marechaussee krijgt een basisopleiding om valse documenten te herkennen, maar er zijn ook gespecialiseerde teams. ,,Paspoorten worden steeds beter, maar de vervalsers ook.”

Zo werden eind februari een 25-jarige Amsterdammer en een 17-jarige jongen uit Uithoorn opgepakt ‘voor het bezit en het produceren van valse identiteitsdocumenten.’ De Amsterdammer kwam een jaar eerder in beeld toen hij op het vliegtuig naar Barcelona wilde stappen, maar in bezit bleek te zijn van een vals reisdocument en meerdere paspoorten die niet op zijn naam stonden. Op zijn telefoon stond een video van de productie van reisdocumenten. Bij huiszoekingen bij de verdachten in februari werden onder meer blanco id-kaarten, chiplezers en een autorisatiestempel gevonden.