Kansarme mensen met een uitkering worden nog steeds nauwelijks aan een baan geholpen, ondanks de invoering van de Participatiewet in 2015. Volgens het kritische oordeel van het Sociaal en Cultureel Panbureau (SCP) zijn de doelstellingen nauwelijks gehaald.
Zo is er voor mensen die in de bijstand zitten, amper iets veranderd. Jonggehandicapten die kunnen werken komen weliswaar iets vaker aan een baan, maar hun inkomen gaat erop achteruit en ze werken vaak in deeltijd of hebben vaker een tijdelijke baan. Ook voor mensen die geen recht meer hebben op sociale werkvoorziening daalde de kans op werk.
Een ‘faliekante mislukking’, zo is het vernietigende commentaar van vakbond CNV. De bond pleit ervoor dat de sociale werkvoorziening weer in het leven wordt geroepen. ,,Kabinet én werkgevers moeten de handen ineen slaan om overige arbeidsgehandicapten en bijstandsgerechtigden snel aan het werk te krijgen’’, aldus CNV-bestuurder Jelle Berg.
Opstartproblemen
De tegenvallende resultaten van de Participatiewet zijn onder meer te wijten aan opstartproblemen bij de gemeenten, die er door de wet taken bij kregen. De gemeenten moesten daaraan wennen, aldus het SCP. Verder worden gemeenten geprikkeld om hun inspanningen bewust te richten op de kansrijkste groepen en die aan een baan te helpen. Want als zij op uitkeringen besparen, mogen ze het restant houden en vrij besteden.
Een meerderheid van de werkgevers blijkt bovendien niet op de hoogte van de regels en middelen om mensen met een arbeidsbeperking aan te nemen, zoals subsidies of een proefplaatsing. Een derde van alle werkgevers heeft weliswaar mensen uit de doelgroep in dienst, maar deze groep is sinds de invoering van de Participatiewet niet gegroeid, aldus het SCP.
De Participatiewet had het voor werkgevers overzichtelijker en gemakkelijker moeten maken om mensen met een arbeidsbeperking in dienst te nemen. Daarmee verdwenen de Wet werk en bijstand, de Wet sociale werkvoorziening en een groot deel van de Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten (Wajong). Maar het tegendeel is waar. De overgang naar één wet heeft het zeker niet eenvoudiger gemaakt en ook wordt een deel van de beoogde mensen niet bereikt, hoewel dat allemaal wel was verwacht.