Van light tot zero en van ‘normale’ cola tot cola’s met smaken als vanille of cherry: de schappen in supermarkten liggen vol met allerlei soorten cola. Maar welke cola kun je het beste drinken als je wilt gaan voor de minst ongezonde optie? En maakt het nog uit of je voor Pepsi, Coca-Cola of gewoon een huismerk kiest?
Net als andere frisdranken, staat cola niet in de Schijf van Vijf, de richtlijn voor een gezonde voeding die is samengesteld door het Voedingscentrum. Maar volgens Iris Groenendijk, expert voeding en gezondheid bij dat instituut is er wel onderscheid tussen de light- en zero-, en de gewone variant. ,,Gewone frisdrank levert ongeveer 100 kilocalorieën per glas van 250 milliliter. Dat komt neer op ongeveer zes en een half suikerklontje. Het is geen probleem om af en toe frisdrank te drinken, maar drink het niet te veel en ook niet te vaak. Het advies is zo min mogelijk dranken met suiker te drinken.”
Dat frisdrank veel suiker bevat, is gelukkig bij veel mensen bekend. Bij een grote groep mensen echter nog onvoldoende, vindt Floris Westerink, voorzitter van de Nederlandse Obesitasstichting. ,,Het is dus goed om daar aandacht aan te besteden. Veel suiker en ultrabewerkte voeding geeft uiteindelijk een hoger risico op overgewicht en obesitas. Daarmee geeft het dus ook gezondheidsrisico’s en het risico op bijvoorbeeld suikerziekte. Er zitten in detail wel wat verschillen in de hoeveelheid suiker tussen de verschillende merken, maar in grote lijnen is dat gewoon hoog, vooral bij de reguliere cola’s.”
Minder calorieën bij light- en zero-frisdranken, maar wel zuren
,,Light- en zerovarianten bevatten geen of minder suiker dan gewone frisdrank, en dus minder calorieën”, aldus Groenendijk. ,,Dat is dus gunstig als je op je gewicht wil letten.” Toch is het niet zo dat je deze frisdranksoorten zonder gevolgen grenzeloos tot je kunt nemen. ,,Net als de gewone variant staan light- en zerofrisdranken niet in de Schijf van Vijf. Er zitten namelijk alsnog zuren in die je gebit kunnen aantasten. Het beste kies je voor water, thee of koffie zonder suiker.”
Er wordt wel eens gezegd dat je meer trek zou krijgen van light- of zerovarianten, omdat je lichaam door de zoetstoffen zou worden ‘gefopt’, waardoor je juist meer honger zou krijgen. Maar volgens Groenendijk zijn hier bij mensen geen aanwijzingen voor gevonden. ,,In de meeste studies bij mensen wordt namelijk geen effect gevonden van zoetstoffen op glucose- en insulinegehaltes in het bloed. Ook lijken de hersenen niet op dezelfde manier te reageren op zoetstoffen als op suiker.”
Je krijgt dus niet meer trek van light- of zerovarianten, maar we moeten nog steeds oppassen met deze producten die zoetstoffen bevatten, stelt Westerink. ,,Wanneer we steeds meer wennen aan zoete voeding, vinden we ongezoete producten minder lekker, ondanks dat die meestal gezonder zijn. Zo kan het alsnog een negatief effect op de gezondheid hebben doordat we steeds meer (ge)zoete voeding eten. Kies dus voor ongezoete alternatieve dranken. Dit geldt bijvoorbeeld ook voor zout in producten, daar wennen we ook aan, terwijl te veel zout ook niet goed is voor de gezondheid.”
Verschil tussen merk en soort zijn klein, water is gezonder
,,Het maakt qua gezondheid niet zoveel uit welke soort of welk merk je neemt”, zegt Groenendijk. ,,Wellicht dat de ene (light)variant net wat meer zuren – wat slecht is voor je tanden – of calorieën bevat dan de ander. Je kunt soorten vergelijken door op het etiket te kijken naar de hoeveelheid suiker of calorieën per 100 milliliter.” Als het gaat om cola met smaakjes zoals vanille of kers, kan er volgens Groenendijk nog wel eens een verschil in zitten. ,,Vergelijk ook daarbij de etiketten. Ook cola’s waaraan een smaakje is toegevoegd staan niet in de Schijf van Vijf.”