Lilianne Ploumen nieuwe lijsttrekker van de PvdA

Ploumen volgt Lodewijk Asscher op, die vorige week opstapte na aanhoudende discussie over zijn rol in de toeslagenaffaire. De PvdA zette Ploumen eerder als nummer drie op de kieslijst, achter Asscher en Khadija Arib. Van Arib was bekend dat zij graag door wil als Kamervoorzitter.

De uit Maastricht afkomstige Ploumen is sinds 2017 Kamerlid voor de PvdA. Daarvoor was zij voor die partij minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking in het tweede kabinet-Rutte. In een verder verleden was zij landelijk voorzitter van de PvdA.

Het partijbestuur van de PvdA gaf vorige week al aan haast te willen maken met de benoeming van een nieuwe lijsttrekker. De Tweede Kamerverkiezingen zijn op 17 maart. Ploumen wordt de eerste vrouwelijke PvdA-lijsttrekker in de geschiedenis van de partij.

Ploumen staat bekend als ambitieus. Ze schreef onlangs haar boek met de veelzeggende titel De deur naar de macht. Het beschrijft de opkomst van de dochter van een melkboer die als minister een wereldwijde succesvolle coalitie smeedde tegen het anticonceptiebeleid van president Trump.

Ploumen ligt goed in de partij, maar ook daarbuiten. Er wordt van haar gezegd dat ze snapt hoe het spel om de macht wordt gespeeld. Zo gaf ze als partijvoorzitter politiek leider Job Cohen een duwtje richting uitgang. En informeerde ze haar premier Mark Rutte pas over SheDecides, toen de internationale actie om vrouwen zelfbeschikking te geven over hun eigen lichaam al op touw was gezet.

Asscher lag al een tijd onder vuur vanwege zijn rol in de toeslagenaffaire. Asscher blijft tot de verkiezingen in maart aan als Kamerlid, maar vertrekt daarna. Daardoor moest de PvdA op het allerlaatste moment op zoek naar een nieuwe partijleider.

De druk op Asscher liep de laatste weken enorm op. Een groep kritische PvdA-leden eiste het vertrek van de partijleider. Daarover zegt Asscher in een filmpje op Facebook: ,,Er is de afgelopen tijd ook veel gesproken over mijn rol in die affaire. Ja, ik was minister van Sociale Zaken in die vorige grote crisis die ons land bezighield. Nee, ik wist niet dat de Belastingdienst een onrechtmatige jacht had geopend op duizenden gezinnen.’’

Hoewel Asscher (46) vindt dat hij als minister veel goeds heeft gedaan, stapte hij toch op. ,,Ik hoop vurig dat op 17 maart een sterkere PvdA wordt gekozen, omdat ik denk dat dat essentieel is voor een eerlijke toekomst. Omdat ik vind dat we het moeten hebben over het Nederland na corona. Maar ik stel vast dat de discussie over mijn rol op dit moment het niet mogelijk maakt om daarvoor te zorgen. Daarom heb ik mijn positie als lijsttrekker ter beschikking gesteld. Ik zal mijn mandaat als gekozen volksvertegenwoordiger uitdienen, maar stel me niet opnieuw verkiesbaar.’’

De toeslagenaffaire wordt Asscher door de kiezer zwaar aangerekend, kwam eerder deze week naar voren uit een peiling van onderzoeksbureau I&O Research. De PvdA zakte daarin van dertien naar elf zetels. De partij is nu met negen mensen vertegenwoordigd in de Tweede Kamer.