De sterftecijfers op de intensive care zijn bij Covid-19 fors hoger dan bij andere longontstekingen door een virus. Volgens Niels Gritters van den Oever, bestuurslid van internistenvereniging NVIC, blijkt dat uit het onderlinge vergelijkingssysteem van ziekenhuizen. Dat bekijkt de uitkomsten van een behandeling en weegt de achtergrond en ziektegeschiedenis van patiënten mee. De resultaten van de ziekenhuizen zijn bij Covid-19 slechter dan het model zou verwachten.

Wie naar de huidige cijfers van herstel en sterfte op de ic kijkt, zou een nog somberder indruk kunnen krijgen. Het aantal patiënten dat op de intensive care heeft gelegen en hersteld het ziekenhuis heeft verlaten, stond gisteravond op 98. Het aantal mensen dat op de ic is overleden op 297. Dat is drie sterfgevallen op elke overlevende. Maar: dat beeld klopt niet.

Vaak liggen patiënten namelijk drie tot vier weken op de ic voordat ze opknappen. Daarna komen ze soms nog op een verpleegafdeling voor ze huiswaarts gaan. Het achteruitgaan en overlijden van zwakkere patiënten verloopt vaak sneller.

Het overgrote deel van de patiënten ligt nog steeds op de ic: 1409 van de 1897 die sinds het begin van de epidemie op de ic lagen. Een paar honderd liggen nog op een verpleegafdeling. De grote golf met herstelde patiënten komt dus nog.

Kwetsbare gezondheid

Het virus houdt ook huis onder patiënten die niet op de ic terechtkomen. Dat geldt in Nederland voor de groep met de meest kwetsbare gezondheid. Zij hebben naar inschatting van hun arts te weinig reserves om een verblijf op de ic te overleven, en daarna te herstellen van schade die langdurige beademing aanricht.

Volgens een artsenrichtlijn is dat zo voor de meesten in de categorie ‘behoorlijk kwetsbaar’ of hoger. Onder die groep vallen mensen die hulp nodig hebben bij activiteiten buiten het huis, moeite met traplopen en ondersteuning bij wassen of aankleden. Zij blijven bij voorkeur thuis of in het verpleeghuis.

Arend Arends, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Klinische Geriatrie, schat in dat ongeveer de helft van de kwetsbare ouderen die met een ernstige vorm van Covid-19 op een verpleegafdeling van het ziekenhuis wordt opgenomen het niet overleeft.

Maar ook de meer vitale 70-plussers die wel de ic bereiken, zijn oververtegenwoordigd in de sterftecijfers. Aan de andere kant vormen ze een kwart van de overlevers. Internist Gritters van den Oever vindt niet dat Nederlandse artsen minder ouderen naar het ziekenhuis moeten doorverwijzen. Of patiënten genezen, blijft deels onvoorspelbaar. “Als er een kleine, maar reële kans is om te overleven, is dat de moeite waard. Er is een aantal met zo’n kans die het overleeft. Juist om ze die kans te geven, hebben we de capaciteit zo fors uitgebreid.”

Lees ook: 

Brabantse ic-arts Jos van Oers na piekweek: Dit is nog maar het begin

Brabantse intensive care-artsen werken twaalf uur per dag. Met hulp van de rest van het land hebben ze een eerste piekweek doorstaan.

Daphne’s gevecht begon pas ná de intensive care

Naar schatting tachtig procent van de corona-patiënten die langdurig in het ziekenhuis zijn beademd, lijden straks aan het Post-Intensive-Care-Syndroom (PICS) dat een waaier van ernstige klachten kan opleveren. Daphne Bolman is er na zeven jaar nog niet overheen. “Het échte gevecht begint pas als je thuis bent”.