Kanawu Radio number 1 news portal
Steeds meer Europese landen denken na over een manier om uit de lockdown te geraken. De exitstrategieën gaan van een deurbeleid aan het strand tot verplichte quarantaine voor reizigers.
Net als in Nederland zien andere Europese landen licht in de tunnel gloren, door voorzichtige aanwijzingen dat de coronapandemie in hevigheid afneemt of gaat afnemen. Dat jaagt het nadenken aan over een exitstrategie: hoe bouwen we alle beperkende maatregelen op een verantwoorde manier af?
Het met een pennenstreek opheffen van alle restricties is geen optie. Veel wetenschappers waarschuwen dat als de scholen heropenen en iedereen weer aan het werk gaat, de pandemie oplaait en de toeloop op de ziekenhuizen weer aanzwelt. Versoepelen van de lockdown kan alleen stapsgewijs. En zodra nieuwe brandhaarden met coronabesmettingen aan het licht komen, kan aanscherping van het regime weer noodzakelijk zijn. Versoepelingen en aanscherpingen gaan elkaar dan afwisselen.
Grote onbekende is het tijdspad. In Nederland geldt de ‘intelligente lockdown’ in ieder geval tot eind april. Duitse wetenschappers verwachten dat het huidige regime nog zeker een paar maanden geldt. Onderzoekers van het Imperial College London stellen dat de beperkingen wel 1,5 jaar moeten voortduren. Dat wordt alleen anders als effectieve medicijnen en/of een vaccin opduiken.
Meer testen
Overal benadrukken deskundigen de noodzaak van het opvoeren van het aantal tests. Zodra de ziekenhuizen niet meer overbelast zijn, moet de focus komen op het opsporen en isoleren van coronapatiënten. Gemakkelijker gezegd dan gedaan, gezien de schaarste aan producten die nodig zijn voor die tests en aan beschermende kleding voor zorgverleners. Ook bloedtesten zijn noodzakelijk.
Het zwaar getroffen Italië heeft als een van de eerste landen een enigszins concreet plan om uit de lockdown te geraken. Ook daarin staat testen voorop, naast het verbeteren van de infrastructuur van zorgcentra, die een centrale rol moeten spelen in het screenen van de bevolking.
Italië overweegt naar Zuid-Koreaans voorbeeld het gebruik van een app om na te gaan waar iemand in de 48 uur voorafgaand aan besmetting is geweest, en om zuurstofgehalte van het bloed en hartslag te controleren.
Bij het opstarten van de economie krijgen bedrijven in de Italiaanse farmaceutische en voedingsmiddelenindustrie voorrang. Ook kleine ambachtelijke winkels kunnen relatief snel heropenen. Bars, restaurants, nachtclubs en fitnesscentra komen pas later aan de beurt en moeten rekening houden met regels over een minimumafstand tussen medewerkers en bezoekers.
Verklaring invullen
Mensen die vanuit het buitenland naar Italië willen terugkeren, moeten in quarantaine. In het vliegtuig of de trein moeten ze een verklaring invullen met hun verblijfplaats gedurende hun gedwongen isolement.
Het openbaar vervoer mag slechts een beperkt aantal reizigers vervoeren, waarbij controleurs erop toezien dat mensen voldoende afstand van elkaar houden.
In de Spaanse krant El País zegt een epidemioloog die de regering in Madrid adviseert dat bejaarden en kwetsbare groepen langer verplicht thuis moeten blijven dan andere, gezonde groepen. “Iedereen beseft dat het degenen boven de 65 of 70 gaat treffen,” aldus Antoni Trilla.
Hij speculeert over een reisdocument voor mensen die al ziek zijn geweest en geacht worden immuun te zijn. Als zij een test op aanwezigheid van antistoffen hebben doorstaan, zouden zij hun reguliere leven kunnen oppakken.
Restaurants heropenen
Ook in Spanje gaan stemmen op restaurants en bars te heropenen op voorwaarde dat een beperkt aantal mensen naar binnen mag. Op de stranden zou eveneens iets van een toelatingsbeleid moeten gelden.
Een ander idee dat opgeld doet, is een wisselend beleid per regio, afhankelijk van de vraag in hoeverre er besmettingshaarden zijn. Dit is bijvoorbeeld door de Franse regering geopperd. Duitse wetenschappers stellen voor op grotere schaal te testen in deelstaten die het virus beter onder controle hebben.
In de VS is een mogelijke exitstrategie nog totaal onduidelijk. In een theoretische exercitie beschrijft New York Magazine een programma van vergaand medisch toezicht, met verplichte controles van lichaamstemperatuur, testen en quarantainekampen.
‘Modern pokkenbriefje’
Ook onder Nederlandse wetenschappers is uitgangspunt dat de beperkingen geleidelijk moeten worden opgeheven en dat testen in de nieuwe fase centraal staat.
“Probleem is dat het coronavirus slechts korte tijd aantoonbaar is, dus je moet iemand al gauw meerdere keren testen,” zegt immunoloog Ger Rijkers. “Je kunt ook bloed controleren op de aanwezigheid van antistoffen bij mensen die al ziek zijn geweest. Voor beide tests geldt dat de organisatie en uitvoering een enorme krachtsinspanning vergen. Zorgverleners moeten voorrang krijgen. Mantelzorgers, agenten en onderwijzers moeten ook versneld aan de beurt komen. Ik hoop dat we aan de rest van de bevolking nooit toekomen. Als er een paar weken lang geen nieuwe ziekenhuisopnamen zijn, is het niet meer nodig.”
Brits onderzoek stelt dat een lockdownachtige situatie liefst 1,5 jaar moet duren. Rijkers acht dat in Nederland niet voorstelbaar. “Dat zou je dan op z’n Filipijns moeten afdwingen, dat zie ik hier niet gebeuren.”
Wel denkbaar is heropening van musea en restaurants, op voorwaarde dat iedereen 1,5 meter afstand houdt en aanrakingen vermijdt. “Met gedisciplineerd gedrag kun je de beperkingen verlichten.”
Beleid per regio
Rijkers is voorstander van een document voor mensen die al corona hebben gehad en immuun zijn. “Een modern pokkenbriefje,” noemt hij dat. Toen de pokken nog heersten hadden onderwijzers, militairen en andere groepen een bewijs dat ze gevaccineerd waren.
Het idee van verschillend beleid per regio, een ander idee dat elders in Europa wordt overwogen, bestaat hier in feite al. “Zeeland weert toeristen en mensen met een tweede huis.”
Hetzelfde geldt voor apart beleid voor ouderen. “Verpleegtehuizen krijgen al geen bezoek. Als je de sociale isolatie voortzet, moet je wel continu het zorgpersoneel screenen.”
De waarde van een app zoals Zuid-Korea die gebruikt om sociale contacten van besmette patiënten in beeld te krijgen, betwijfelt Rijkers. “Mensen die niet willen dat ze traceerbaar zijn, zullen hun telefoon thuislaten.
