,,Streven naar geluk is mooi, maar mag geen obsessie worden.” Dat zei koning Willem-Alexander in een dit jaar meer filosofisch getinte kersttoespraak vanuit de hal van het gerenoveerde paleis Huis ten Bosch. De koning richtte zich in zijn zevende kersttoespraak tot jongere Nederlanders, waarbij hij benadrukte dat het leven niet altijd leuk is.
,,Ook verdriet mag er zijn. Ook twijfels en gevoelens van eenzaamheid mogen er zijn. Ook mislukkingen en tegenslagen horen bij het leven”, aldus de koning. ,,In de jacht naar geluk en succes kunnen we onszelf soms voorbijlopen. We willen als vrije mensen het beste uit het leven halen, en verwijten het onszelf als dat niet lukt. We spiegelen ons aan anderen, leggen de lat hoog en presenteren graag een perfecte versie van onszelf aan de buitenwereld. Alsof er een taboe rust op onzekerheid en tekortkomingen.”
Hij noemde de invloed van social media op het leven van jongeren niet, maar hij refereerde aan het aan elkaar spiegelen en de lat hoog leggen. ,,Niemand is perfect, gelukkig maar. Trek het je niet aan als het tegenzit. Geef jezelf wat ruimte. Het is oké.’’
Hij vervolgt: ,,Als we nagaan wat ons het meest gelukkig maakt, dan geeft bijna iedereen hetzelfde antwoord: de mensen om me heen. Familie en vrienden, maar ook mensen die je misschien nauwelijks kent en die gewoon aardig tegen je zijn. Geluk zit in onze verbondenheid met anderen. Laten we elkaar daarom niet loslaten. Laten we naar elkaar luisteren en begrip tonen. Laten we elkaar troosten en moed geven. Het helpt als iemand je aankijkt en tegen je zegt: ‘het is goed’. Met een luisterend oor, een uitgestoken hand of een arm om de schouder geven we elkaar het mooiste geschenk dat een mens aan een mens kan geven. Niet alleen deze Kerst, maar ook daarna.”
Vrijheid
De vrijheid waarin we als land leven werd door hem ook uitgebreid behandeld. ,,Vrijheid is de vlam die in alle Nederlandse harten brandt.’’ Vijfenzeventig jaar na de bevrijding heeft de koning veel veteranen gesproken, en ,,verzetsmensen van in de negentig’’. Zijn programma staat in de eerste helft van komend jaar in het teken van herdenkingen. Zo bezoekt hij volgende maand het voormalige concentratiekamp Auschwitz en een conferentie in Jeruzalem.
Ook jonge mensen zijn blij in een vrij land te wonen, stelde de koning. ,,Vrijheid is nooit gratis. Zij vraagt altijd iets van ons: vertrouwen in elkaar, redelijkheid, de bereidheid elkaar de ruimte te geven. Iedereen die zich verdiept in vrijheid, snapt waarom verdraagzaamheid zo belangrijk is.’’
In een strak opgebouwde toespraak verbond hij de naoorlogse vrijheid met de hedendaagse vrijheid en de grenzen waartegen mensen kunnen aanlopen. Niet alleen jongeren, ook ouderen kunnen tegen grenzen aanlopen. ,,In de jacht naar succes en geluk kunnen we onszelf soms voorbijlopen. We willen als vrije mensen het beste uit onszelf halen. En verwijten het onszelf als dat niet lukt.’’
Eén van de meest succesvolste landen
Nederland is volgens de koning nog altijd een van de meest succesvolle landen van de wereld. ,,Achter dat succes staan mensen zoals u en jij. Miljoenen professionals en vrijwilligers die er ook in moeilijke omstandigheden samen het beste van maken.”
Hij accentueerde dat ondanks de hoogoplopende emoties Nederlanders het gevoel hebben bij elkaar te horen. Vervolgens noemde hij alle beroepsgroepen die stevig met acties in het nieuws kwamen of onder vuur lagen. ,,Leerkrachten, politiemensen, artsen en verplegers. Ambtenaren en rechters. Boeren bouwers en biologen.’’
Dat is volgens Willem-Alexander de grote kracht van Nederland. ,,Het draagt niet alleen bij aan een land dat goed presteert, maar ook aan een land waarin mensen gemiddeld genomen gelukkig zijn.”
Máxima en zijn dochters
De koning sprak zijn kerstrede voor het eerst uit in Paleis Huis ten Bosch. Op Twitter werd vrijdag een foto verspreid van de koning, staand in de vestibule. Om hem heen staan meerdere camera’s. Hij verhuisde begin dit jaar met koningin Máxima en zijn dochters naar het paleis in Den Haag.
Vorig jaar week hij in verband met de toen aanstaande verhuizing voor de opname van de toespraak uit naar Paleis Noordeinde, zijn werkpaleis. Toen riep de koning opnieuw op tot verbinding. Het thema was saamhorigheid en hij noemde Nederland anno 2018 een van de beste plekken ter wereld om te wonen, te werken en te leven.