Kanawu Radio number 1 news portal
VRAAG HET ONSOns panel van deskundigen beantwoordt al je persoonlijke vragen. Over lijf en leden, hart en ziel. Ook een vraag? Mail naar zo@dpgmedia.nl. Deze keer: Mijn vader bemoeit zich met mijn opvoeding.
-Psycholoog Steven Pont
Tja, die (groot)ouders zitten er soms ook tussen… Maar niet jij moet je daar iets van aantrekken, maar je vader. Hij heeft namelijk een belangrijke stap in zijn ouderschap overgeslagen: stoppen jou te zien als een kind. Voor sommige ouders is dat moeilijk, met name de ouders van wie de eigen ouders die vergissing ook hebben gemaakt.
Ze hebben daardoor zelf vaak ook niet geleerd dat de ouder-kindrelatie na de puberteit feitelijk moet doorgroeien naar een gezonde relatie tussen twee zichzelf en elkaar respecterende volwassenen. Ze houden te lang en te amechtig aan hun positie als ouder vast. En dat is niet alleen jammer voor hun volwassen kind, maar ook voor henzelf. Ze ontzeggen zich de kans om in hun kind een krachtig mens te zien, met zijn eigen keuzes en afwegingen. Geef je vader dit stuk en laat dat het begin zijn van een gesprek tussen twee volwassenen, die beiden in hun nieuwe rol moeten groeien. Zo leert hij jou als ouder van zijn kleinkind te respecteren.
Verbinding
Pont ziet opvoeden dan ook ‘als een wandeltocht die je samen met je kind maakt’. ,,Bedenk dat kinderen in dezelfde categorie vallen als jij: het zijn mensen. Alleen hebben ze minder kennis en beheersen ze hun impulsen minder goed.’’
Pont stelt dat we ‘opvoedkundige hypochonders’ zijn geworden en vaak te gericht bezig met het kind te beheersen. ,,Tanden poetsen, jas aan. Dat is beheersen. Dat hoort er natuurlijk bij, maar het is het minst leuke van opvoeden. Veel interessanter is het deel dat hoort bij de ontwikkeling, waarbij je je verdiept in wat er in de ander leeft en probeert daarmee contact te maken. Zeg dus niet tegen je verdrietige kind: ‘huil maar niet’, maar vraag: ‘wat maakt je zo verdrietig?’. Dan kom je te weten wat er in je kind omgaat en maak je verbinding.’’
Helikopterouders
De term voor ouders die hun kind het liefst overal willen volgen, is helikopterouders. De Amerikaanse journaliste Alissa Quart schreef jaren geleden al een boek over ouders die zich extreem (blijven) bemoeien met het leven van hun zoon of dochter, hoe oud ook. Ze nemen belangrijke beslissingen, lossen problemen voor hen op en mengen zich snel in conflicten die het kind heeft. Denk aan de overbezorgde zandbakmoeder die zichzelf in de strijd gooit zodra twee peuters met zand gooien of als vangnet onder het klimrek blijft staan. Natuurlijk is het doodeng, de gedachte dat je kleintje naar beneden kukelt, maar kinderen moeten juist leren omgaan met gevaar. In bomen klimmen, met messen spelen en vuurtjes kunnen stoken zonder dat hun ouders er met een blusdekentje naast staan. Kinderen hebben ruimte nodig om met gevaar om te leren gaan.
Spanning
Ook de Noorse professor Ellen Beate sprak zich fel uit tegen overbeschermende volwassenen. Volgens Beate heeft wie opgroeit ook angstige spanning nodig. Hebben we vroeger niet allemaal in bouwputten gespeeld, onze knieën tot bloedens toe opengehaald en tot na zonsondergang over straat gezworven. Helikopterouders zijn niet alleen overbezorgd over het welzijn van hun kind, ze proberen het natuurlijke leerproces van het kind ook te sturen en te versnellen, aldus Alissa Quart.
Wanneer houden de helikopterouders op hun kinderen te volgen? Niet als ze het huis uit gaan. Ook dan blijven sommige volwassenen zich nog bemoeien met het leven van hun kinderen. Dat doen ze tegenwoordig meer dan 25 jaar geleden, stelt hoogleraar gerontologie Karen Fingerman in een studie uit 2014. Onderzoek onder studenten laat zien dat degenen met helikopterouders vaker depressief zijn en minder tevreden zijn met hun leven dan de studenten zonder extreem bemoeizuchtige vaders en moeders. Ze zijn angstiger, minder zelfverzekerd en minder bestand tegen stress.
