Waar zijn de blote borsten toch gebleven? In de jaren ’80 lag half Nederland zonder bikinitopje op het strand. Dertig jaar later is er nota bene een nationale toplessdag nodig om het tij te keren.
Scheef, hangend, peervormig, grote tepels, rondborstig, kleine cup, littekens. Voor wie vergeten is hoe een échte vrouwenborst eruit ziet, frist Christine Kouman het geheugen graag nog even op. Want er is iets vreselijk mis gegaan in onze beeldvorming, pakweg de laatste dertig jaar, zegt de directeur van NFN, vereniging voor naaktrecreatie. ,,In de jaren tachtig was topless zonnen doodnormaal. Sterker nog: er waren amper bikinitopjes te koop in de winkel. Onze moeders lagen allemaal zonder bovenstukje in de tuin te zonnen. Daar keek niemand van op. Door alle perfecte, gephotoshopte plaatjes op televisie en sociale media weten we niet meer hoe een écht vrouwenlichaam eruit ziet. Bloten borsten worden tegenwoordig geassocieerd met seks.”obeert na te streven
Nationale toplessdag
Reden voor de NFN om een nationale toplessdag in het leven te roepen. Die poging deden ze afgelopen jaar ook, maar vanwege het slechte weer kwam niemand opdagen. Vandaag rekent Kouman alsnog op een massale opkomst op de Nederlandse stranden van vrouwen zónder bikinitopje. Tot nu toe hebben slechts 130 dames zich aangemeld via Facebook, maar de initiatiefnemer blijft optimistisch. Ze zal zelf het goede voorbeeld geven. ,,Als er één bikinitopje over de dam is, dan …”
En voor de twijfelaars heeft ze desgevraagd een speech paraat. ,,We doen het toch ook een beetje onszelf aan. Vrouwen zijn kritischer geworden. Ik hoor regelmatig om me heen: ik zou wel topless willen zonnen, maar ik heb niet zulke mooie borsten. Onzin! Borsten zijn er in alle vormen en maten, zoals we ook verschillende neuzen of benen hebben. Bovendien: tegen mannen met een cupmaatje zeggen we toch ook niet: hou jij je t-shirt maar aan op het strand?”
Preuts?
Ook Charlotte Dwyer, media en cultuurwetenschapper van de Erasmus Universiteit in Rotterdam, legt de schuld bij de overdaad van naakt in de media, die onze ideeën over blote borsten negatief hebben beïnvloed.
De Nederlandse vrouw is in elk geval niet preutser geworden. Ook de invloed van andere culturen, die zich behoudender kleden, wordt overschat, meent ze. ,,Als je door steden als Rotterdam en Amsterdam loopt, zie je nog steeds jongeren van álle culturen in seksueel uitdagende kleding lopen. We praten ook meer dan ooit over seks en taboes lijken er niet echt meer te zijn. Echt veel preutser kun je ons dus niet noemen.”
Golfbeweging
Dwyer juicht de toplessdag toe – ‘het is belangrijk dat de nieuwe generatie geen perfect plaatje probeert na te streven, dat levert alleen maar stress op’ – maar voorspelt dat de blote borsten vanzelf weer terugkeren op het strand, ook zónder nationale dag. Dat is een kwestie van tijd, zoals modetrends ook komen en gaan.
De golfbeweging van de blote borst kan ze precies uittekenen: eerst waren er de sixties van flowerpower en vrouwen die baas werden over eigen lichaam, gevolgd door het eerste naakt op de Nederlandse televisie (Hoepla, Turks Fruit). ,,Blote borsten werden toen normaal, zelfs onderdeel van onze cultuur. Dat zette lang door tot in de jaren negentig, toen bijvoorbeeld de Flodderserie op televisie kwam. Vanaf dat moment zie je dat onze smaak verandert. Topless zonnen werd als ordinair beschouwd, en uit de tijd.” Dat wordt volgens Dwyer versterkt door een overdaad van naakt in de modebladen en de opkomende porno-industrie, die vrouwen het gevoel gaf dat het ideale lichaam glad, slank en rondborstig moest zijn. ,,Dat heeft niks meer te maken het natuurlijke lichaam. Geen wonder dat vrouwen zich meer gingen bedekken. Naakt werd één op één geassocieerd met seks.”
Volgens Dwyer is de blote borst langzaam aan zijn comeback bezig. ,,Er zijn nu al mooie tegenbewegingen op Instagram van vrouwen die hun vetrollen, striae en beenhaar tonen. Goed zo, want natuurlijk hebben al deze invloeden een negatieve impact op het gevoel van vrijheid van de vrouw. Laten we die verworven vrijheden vooral niet inleveren.”
Vorige zomer hing de discussie al in de lucht over topless zonnen. Maar is het niet raar dat vrouwentepels zo zijn geseksualiseerd zijn en mannentepels niet? In deze aflevering ging Roel naar Zandvoort om hierachter te komen: