Gezond leven: je kunt nu beginnen

,,Er verschijnen inderdaad veel – vooral dikke – boeken op het gebied van gezondheid en gezond leven. Meestal gaan ze over één gezondheidsaspect, voeding bijvoorbeeld. Daarover krijg je dan zoveel informatie dat je door de bomen het bos niet meer ziet, waardoor de kans klein is dat je de adviezen in de praktijk brengt. Mijn boek bevat tien tips op verschillende gebieden, zoals beweging, ontspanning, voeding en mondgezondheid. Ik geef simpele, concrete adviezen, waarmee je meteen kunt beginnen. Dat is vaak het grootste probleem: de kloof tussen goede voornemens en actie ondernemen.”

Wat is uw belangrijkste advies?

,,Doe wat dan ook om je gezondheid te verbeteren. Begin klein, zoals meer koffie drinken, dan ben je in elk geval positief bezig met je gezondheid. Zo kom je in een opwaartse spiraal terecht om meer onderdelen van je leven aan te pakken. Als ik toch één advies uit het boek moet kiezen, kies ik voor beweging. Er zijn weinig tips die door zoveel wetenschappelijk onderzoek worden onderbouwd. Met een halfuur wandelen per dag – ook de vloer dweilen en stofzuigen tellen mee – verklein je het risico op ernstige aandoeningen als diabetes type 2, hart- en vaatziekten, dementie en sommige vormen van kanker al aanzienlijk.”

Hoe bent u er eigenlijk toe gekomen om als arts niet langer ‘risicofactoren’ te behandelen, maar u te richten op ‘gezondheidsfactoren’?

,,Allebei mijn ouders stierven veel te jong. Ik wil mezelf dat lot besparen. Dus ging ik nadenken: wat kan ik doen om langer te leven en gezond te blijven? Recent onderzoek toont aan dat genen daarbij maar een kwart bepalen. Leefstijl speelt een veel belangrijkere rol. Als arts was ik gewend om ziektes te behandelen, maar het is natuurlijk veel interessanter om te onderzoeken hoe je die ziektes kunt voorkomen. Dat hoeft vaak niet zo ingewikkeld te zijn. Regelmatig in de zon voor voldoende vitamine D, minimaal een halfuur per dag bewegen, zorgen voor een optimistische kijk op het leven: je kunt met allemaal meteen aan de slag.”

En we moeten dus meer koffie drinken?

,,Ja, dat is toch een heel eenvoudige tip? Onderzoek toont aan dat koffie stofjes bevat die in matige hoeveelheden – ongeveer vier kopjes per dag – het risico op diabetes, de ziekten van Alzheimer en Parkinson en kanker verkleinen. Ze versterken je immuunsysteem en verminderen ontstekingen. Natuurlijk is dit alleen een eenvoudige tip als je van koffie houdt en het zwart drinkt. Het toevoegen van suiker en melk, of een begeleidend koekje, doen de gezondheidsvoordelen helaas weer teniet.”

U schrijft ook dat wij mensen elkaar nodig hebben. Hoe beïnvloedt dat onze gezondheid?

,,Mensen zijn groepsdieren, met een diepgeworteld verlangen naar sociale relaties. Ooit was dat nodig om als soort te overleven. Een sociaal leven met betekenisvolle relaties stimuleert de aanmaak van ‘feelgoodhormonen’, waardoor ontstekingen verminderen en je immuunsysteem sterker wordt. Uit onderzoek blijkt dat mensen die hechte, positieve relaties hebben, sneller herstellen van ziekte.”

,,Eenzaamheid heeft net zo’n verwoestend effect op de gezondheid als roken, overgewicht of een te hoge bloeddruk. Dat geldt overigens ook voor stress. We zijn gewend om de hele dag bereikbaar te zijn, informatie te verwerken en beslissingen te nemen, maar de stress die dat geeft richt veel schade aan de gezondheid aan. Zorg dus niet alleen voor een hecht netwerk, maar maak jezelf ook regelmatig onbereikbaar voor alle prikkels uit de buitenwereld.”