Veel Nederlanders gaan er volgend jaar op vooruit: kijk hier of jouw koopkracht toeneemt

In de wandelgangen heet het een ‘koopkrachtpakketje’, een ‘begrotinkje’, want nu het kabinet demissionair is, dienen geen grote lijnen meer uitgezet te worden. Toch zit er wel degelijk een duidelijke lijn in de rijksbegroting: burgers met kinderen, ook de minima, krijgen volgend jaar het meeste extra te besteden.

Op de valreep wendt het kabinet zo vooral een verdere armoedeval af. Het was immers een kabinetsbelofte dat de armoede zou dalen deze regeerperiode, dat lukt net: een daling van 1,3 procent wordt een feit.

Let op: deze tool toont de koopkrachtverandering van veelvoorkomende huishoudtypes, niet van persoonlijke situaties. Toont de module niet juist? Klik dan hier.

En gemiddeld gaat dé Nederlander er komend jaar 1,8 procent in koopkracht op vooruit. Maar goed, de gemiddelde burger bestaat niet, dus wie naar de uitsplitsing kijkt, ziet dat vooral gezinnen en alleenstaande ouders profiteren. Soms zelfs met 5,7 procent koopkrachtverbetering. Tegelijk geldt ook: er zijn groepen die er in koopkracht op áchteruitgaan. Alleenstaande ouders die niet werken en AOW’ers zonder partner leveren iets in, al waren ze er zonder ingrijpen nog veel harder op achteruitgegaan.

Hoewel heel politiek Den Haag van het toeslagensysteem af wil, wordt dit toch maar gebruikt om het geld bij burgers te krijgen. Een betere keuze is er namelijk niet. Daarom wordt de huurtoeslag volgend jaar verhoogd, maximaal met 416 euro. En om gezinnen te helpen stijgt ook het kindgebonden budget: het maximale bedrag voor het eerste kind stijgt (met 750 euro), voor de daaropvolgende kinderen (plus 883 euro) en voor kinderen tussen de 12 en 17 jaar eveneens (met 400 euro).

Niet alleen de toeslagen zijn gereedschap voor het kabinet, ook de belastingen worden ingezet. Eén van de manieren om werkenden te helpen is de verhoging van de arbeidskorting, een belastingvoordeel voor werkenden. Deze wordt verhoogd met 115 euro. Zo houden huishoudens die tussen 25.000 en 44.000 verdienen netto iets meer over.

Luister ook naar onze podcast Politiek Dichtbij:

Omgekeerd geldt ook: om de midden- en lagere inkomens te helpen, gaan hogere inkomens eerder het toptarief van 49,5 procent betalen. Elke euro die boven de grens van 75.625 euro uitkomt, wordt met 49,5 procent belast. Zonder ingrijpen zou pas vanaf 80.263 euro het toptarief verschuldigd zijn. Deze maatregel levert ruim 1,5 miljard euro op.

Waar iedereen aan meebetaalt: de maandelijkse zorgpremie gaat gemiddeld 12 euro omhoog komend jaar. Het kabinet verwacht dat de nieuwe basispremie 1792 euro wordt, wat neerkomt op bijna 150 euro per maand. Het gaat om gemiddelden: zorgverzekeraars bepalen zelf de hoogte van de premie.

Een ander middel om de schatkist te vullen is meer belasting op vermogen. Het heffingsvrije vermogen wordt normaal gesproken aangepast (bijvoorbeeld aan de inflatie), maar blijft komend jaar 57.000 euro (en het dubbele voor paren). Over elke euro boven dit bedrag betaal je belasting. Het tarief stijgt bovendien van 32 procent naar 34 procent. Ofwel: over je spaargeld ga je dus eerder en méér belasting betalen. Ook ondernemers gaan bloeden: de winstvrijstelling van mkb’ers gaat omlaag van 14 procent, naar 12,7 procent.

En er zijn maatregelen die ‘gebruikers’ gaan treffen. Bier en sigaretten worden duurder gemaakt. De belasting op sigaretten stijgt met 60 cent per pakje: gemiddeld kost een pakje straks 10,70 euro. Een pakje shag wordt fors duurder: 24,14 euro gemiddeld straks, vanwege 3,60 euro extra aan accijns. En ook alcohol wordt dus duurder, de belasting daarop stijgt met ruim 16 procent.

Ook de prijzen van verkeersboetes gaan omhoog, met 10 procent. Door rood rijden kost volgend jaar bijvoorbeeld 300 euro, bellen achter het stuur 420 euro. Het ministerie van Justitie maakt er geen geheim van: dat is vooral bedoeld om een gat in de schatkist te vullen.

Maar, haast het kabinet te benadrukken: de opbrengst gaat dus uiteindelijk naar minima en de middeninkomens. Het mantra voor deze Prinsjesdag.