Werknemers, bedrijven en de overheid moeten aan de bak om de inflatie eronder te krijgen. De bonden moeten de looneisen matigen, de bedrijven minder winst maken en de overheid moet stoppen met miljarden te smijten, zegt De Nederlandsche Bank.
Volgens de centrale bank is de inflatie in Nederland hardnekkig hoog, veel hoger dan in andere eurolanden. ,,Er is nog steeds sprake van een oververhitte economie. We consumeren meer dan we produceren’’, aldus Olaf Sleijpen, directeur monetaire zaken bij DNB.
Dalende huizenprijzen
In Nederland werkt de renteverhoging wel door op de woningmarkt. ,,We verwachten dat de huizenprijzen met 10 procent zullen dalen ten opzichte van de piek in 2022’’, aldus Sleijpen. ,,Tot nu toe zijn de prijzen met gemiddeld 6 procent gezakt.’’
De oververhitte economie is een binnenlands probleem dat Nederland zelf moet oplossen. Alleen met de hogere rente van de ECB zal het niet lukken, waarschuwt de centrale bank.
Flinke loonstijging
De overheid, werknemers en werkgevers moeten een steentje bijdragen. Sleijpen wijst op de hoge loongroei als een van de factoren voor de hoge inflatie. ,,In Nederland stijgen de lonen veel harder dan in de rest van Europa’’, aldus Sleijpen. ,,Het idee om het hele koopkrachtverlies goed te maken met loonsverhogingen is zorgelijk’’, waarschuwt de DNB-directeur.
DNB ziet ruimte voor een loonstijging van 5 tot 7 procent. Hogere loonstijgingen zullen tot meer inflatie leiden, vreest ze. ,,Dan snijden we onszelf in de vingers.’’ De werknemers moeten dus koopkrachtverlies accepteren. De overheid kan dan gerichte maatregelen nemen om de zwaksten te beschermen tegen te grote achteruitgang. Maar dat moet dan echt maatwerk worden en geen generieke steun, zoals nu gebeurt.
Meebetalen
Werkgevers moeten ook meebetalen aan de inflatiebestrijding. ,,De hogere lonen kunnen uit de winst betaald worden’’, meent Sleijpen. Bedrijven moeten de kosten dus niet doorberekenen, want dat voedt de inflatie alleen maar. En lagere inflatie is ook in het belang van de bedrijven. ,,Als de inflatie hoog blijft, holt dat de concurrentiepositie van het bedrijfsleven uit’’, aldus Sleijpen.
Ook de overheid moet zich matigen, vindt DNB. Nu stimuleert de overheid de economie en de koopkracht nog met miljardenuitgaven, zoals uitgaven aan het energieplafond. En dat is olie op het inflatievuur. Bovendien zijn de uitgaven hoger dan de inkomsten, waardoor het begrotingstekort oploopt.
Meer werklozen, geen recessie
Nu de economie weer op volle toeren draait, moet de overheid juist minder uitgeven en reserves opbouwen. Dan is er bij een volgende recessie weer geld om de economie te stimuleren. Om het belang van inflatiebestrijding te onderstrepen heeft DNB ook een scenario met hogere inflatie doorgerekend. Dan stijgt de welvaart de komende jaren met 10 miljard euro minder, maar een recessie komt er niet. Wel loopt de werkloosheid op tot 4,3 procent. Nu rekent DNB op een werkloosheid van 3,8 procent in 2025.